لباس آتش نشانی چیست؟

اولین نکته برای حفاظت از سلامت آتش نشان ها بعد از آموزش مناسب و مهارت های شخصی، لباس کار مناسب می باشد. آتش نشان ها در شرایط کار نه تنها ممکن است فقط با آتش سر و کار داشته باشند بلکه ممکن است در شرایط سخت دیگری هم قرار گیرند و به همین دلیل برای حفاظت از سلامت آن ها باید لباس آتش نشانی مناسب با شرایط عملیات را استفاده کنند. به همین دلیل لباس آتش نشانی در انواع مختلف برای شرایط کاری متفاوت موجود می باشد.

انواع لباس آتش نشانی

لباس آتش نشانی از جمله تجهیزات حفاظت فردی آتش نشانی می باشد که در انواع زیر تولید می شود:

• لباس آتش نشانی عملیاتی مبارزه با حریق
• لباس آتش نشانی عملیاتی تماس با آتش
• لباس آتش نشانی عملیاتی ورود و عبور از آتش
• لباس آتش نشانی عملیاتی ورود به محیط مرطوب و الکتریسیته
• لباس آتش نشانی ایستگاه آتش نشانی

در ادامه به معرفی هر یک از انواع لباس آتش نشانی می پردازیم.

لباس آتش نشانی عملیاتی مبارزه با حریق

لباس عملیاتی آتش نشانی مبارزه با حریق شامل بخش های زیر می باشد:

• جلیقه
• بلوز
• اورکت
• شلوار

لباس عملیاتی آتش نشانی مبارزه با حریق در رنگ های سورمه‌ای، مشکی، قرمز، نارنجی، طوسی، زرد و خاکی موجود است. آتش نشان هایی که وارد حریق می شوند لباس قرمز و نارنجی و آتش نشان هایی که خارج از حریق قرار می گیرند لباس عملیاتی آتش نشانی با رنگ سورمه ای و خاکستری می پوشند. جنس لباس عملیاتی آتش نشانی معمولا از نومکس می باشد و معمولا از سه لایه تشکیل شده است و لایه های داخلی آن از جنس گورتکس می باشد.

لباس آتش نشانی عملیاتی تماس با آتش

 لباس آتش نشانی عملیاتی تماس با آتش شامل قسمت های زیر می باشد:

• کلاه
• دستکش
• پاپوش ساق بلند
• اورکت
• شلوار و پوشش کامل

جنس خارجی لباس به دلیل بازتاب حرارت از جنس فایبرگلاس نسوز و آلومینیوم فایرتکس می باشد و لایه های داخلی از جنس پوشش ضد حرارت می باشد.

لباس عملیاتی آتش نشانی ورود و عبور از آتش

این لباس به صورت سرهمی و اورال همراه با دستکش و کلاه و از جنس فایبر گلاس و آلومینیوم نسوز می باشد.

لباس عملیاتی آتش نشانی ورود به محیط مرطوب و الکتریسیته

این نوع لباس عملیاتی آتش نشانی یکسره هستند و با چکمه و دستکش مخصوص استفاده می شوند. این لباس ها از جمله تجهیزات آتش نشانی هستند که معمولا عایق الکتریسیته هستند و در مکان های مرطوب و یا اسیدی و خورنده استفاده می شوند و مانع از برق گرفتگی و آسیب به آتش نشان می شوند.

لباس آتش نشانی ایستگاه آتش نشانی

منظور از لباس آتش نشانی ایستگاه آتش نشانی لباسی است که آتش نشان ها در ایستگاه آتش نشانی جهت آماده به کار برای عملیات به تن دارند و معمولا به صورت کت و شلوار از جنس نومکس یا کولار و یا ترکیبی از این دو می باشد.

ویژگی های لباس آتش نشانی

• طراحی راحت و استفاده آسان لباس عملیاتی آتش نشانی
• جنس مقاوم لباس عملیاتی آتش نشانی در برابر صدمات
• عمر استفاده بالای لباس عملیاتی آتش نشانی
• مقرون به صرفه بودن لباس عملیاتی آتش نشانی
• مقاومت در برابر اجسام تیز و برنده
• داشتن قسمت های شب رنگ
• داشتن جیب برای قرار دادن بیسیم و تجهیزات در آن
• هواروی و تنفس مناسب
• انعکاس دهنده حرارت

 استاندارد های لباس آتش نشانی

لباس های آتش نشانی باید دارای استاندارد های بین المللی زیر باشند:

• استاندارد EN367: در رابطه با انتقال حرارت (شعله)
• استاندارد EN6942: در رابطه با انتقال حرارت (تشعشع)
• استاندارد EN20811: در رابطه با مقاومت در برابر نفوذ آب
• استاندارد EN31092: در رابطه با مقاومت در برابر بخار آب
• استاندارد NFPA1971: لباس محافظ آتش نشانی

همچنین آزمایشات زیر باید برای هر لباس آتش نشانی انجام شود:

• لازم است تا عملکرد هر لباس در برابر حرارت سنجیده شود.
• میزان مقاومت هر لباس در شروع آتش سوزی، مشتعل شدن آن و تبدیل به ذغال شدن آن باید مشخص شود.
• مقاومت لباس در برابر پارگی آزموده شود.
• قابلیت بازتابش لباس مورد آزمایش قرار گیرد.

الزامات استفاده لباس آتش نشانی

از اصلی ترین الزامات لباس  آتش نشانی این است که فرد باید درک مناسبی از لباس فرم آتش نشانی و سطح حفاظت آن داشته باشد. آتش نشان ها با پوشیدن این لباس از خود و سایرین در برابر آتش محافظت می کنند، به همین دلیل استفاده از پارچه های سبک، ضد حرارت و شعله و تنفس پذیر و با دوام لازم می باشد. لباس آتش نشانی نه تنها ایمنی بخش آتش نشان ها می باشد بلکه باید نشان دهنده وجهه اجتماعی آتش نشانان و نمادی از آن نیز باشد.

نکته قابل ملاحظه در لباس آتش نشانان عدم استفاده از لباس زیر جهت تناسب اندام می باشد زیرا این لباس ها نقطه ذوب پایینی دارند و هنگام عملیات امکان سوختگی را فراهم می کنند.

یکی از اصلی ترین پارچه هایی که برای لباس فرم آتش نشانی استفاده می شود پارچه با مواد تشکیل دهنده نومکس (Nomex) می باشد. این ماده علاوه بر مقاومت در برابر حرارت، سبک، راحت و تنفس پذیری بالایی دارد. حتی از نومکس در لباس فضانوردان نیز استفاده می شود.