کپسول آتش نشانی آب و گاز چیست؟

آب از قدیمی‌ترین روش‌های شناخته شده برای خاموش کردن حریق است و هنوز هم یکی از موثرترین روش‌ها برای اطفای حریق به حساب می‌آید. البته استفاده از آب برای اطفای حریق محدود به آتش مواد جامد در حال سوختن از جمله چوب، کاغذ، منسوجات و سایر مواد کربنی است. کپسول آتشنشانی آب و گاز با خنک کردن مواد در حال سوختن و رساندن آن به دمای کمتر از حد احتراق، آتش را مهار می‌کنند.این ویژگی یک مزیت دیگر هم دارد زیرا به جلوگیری از احتراق مجدد نیز کمک می‌کند؛ چرا که درست زمانی که تصور می‌کنید آتش خاموش شده است، ممکن است گرمای باقی‌مانده برای شعله‌ور شدن مجدد حریق کافی باشد.

کپسول آتش نشانی آب و گاز – راهی بهتر برای اطفای حریق

یکی از مسائل کلیدی هنگام استفاده از آب برای اطفای حریق این است که جذب آن به مواد ممکن است مدتی طول بکشد و آب به جای نفوذ به مواد، صرفا روی سطح سوخت نشسته باشد و به این ترتیب کارآیی آن به عنوان یک عامل اطفای حریق کاهش می‌یابد.

افزودنی موجود در خاموش کننده آبی حریق باعث کاهش کشش سطحی آب می‌شود که باعث می‌شود آب نرم‌تر شود و در نتیجه سریع‌تر به مواد نفوذ کند. این کار کارآیی آب را به عنوان خاموش کننده حریق افزایش می‌دهد و ماده‌ی در حال سوخت را با سرعت بیشتری خنک می‌کند. در نتیجه کپسول آتش نشانی افزودنی آب درجه‌ی آتش‌سوزی بالاتری نسبت به خاموش کننده‌های آب ساده دارد.

کاربرد کپسول آتش نشانی آب و گاز یا خاموش کننده آبی

همانطور که نصب سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر یا اعلام حریق متعارف، دتکتورهای اعلام حریق و شستی‌و حتی نصب اسپرینکلراز اهمیت بالایی برخوردار است، استفاده از کپسول آتش نشانی نیز از جمله کپسول آبی آتش نشانی برای اطفای حریق در ساختمان‌ها نیز مهم است.

خاموش کننده های آبی بر روی مواد جامدی مانند چوب، کاغذ، پارچه و سایر خطرات آتش‌سوزی کلاس A مورد استفاده قرار می‌گیرند. آب آتش را خنک کرده و سپس آن را خاموش می‌کند. کاربرد کپسول آب و گاز به این صورت است که به پارچه‌های در حال سوختن نفوذ می‌کند و می‌تواند حفره‌های آتش را حتی در عمق حریق خاموش کند. کپسول آتش نشانی آب و گاز حاوی هیچ گونه مواد شیمیایی مضر نیست و می‌توان به راحتی از آن در نزدیکی غذاها، در جاهایی که کودکان حضور دارند و همینطور نزدیک افراد سالمند یا آسیب‌پذیر، استفاده کرد.

پر کردن مجدد خاموش کننده آبی حریق ارزان و بدون دشواری است. با این حال ظرفیت اطفای حریق آب بسیار محدود است؛ به طوری که برای اطفای حریق آتش‌سوزی‌های کوچک نیاز به یک کپسول آتش نشانی آب بزرگ است. اگر قرار است از خاموش کننده آبی در نزدیکی تجهیزات الکتریکی استفاده شود، توصیه می‌کنیم از خاموش کننده آبی با مواد افزودنی استفاده کنید که جریان عبوری از اسپری خاموش کننده و گودال‌های حاصل را متوقف می‌کند.

شناسایی کپسول آتش نشانی آب و گاز

کپسول‌های آتش‌نشانی معمولا بدنه‌ای قرمز رنگ دارند تا تشخیص آنها برای افراد راحت‌تر باشد. اما انواع مختلفی از کپسول اطفای حریق وجود دارد که هر کدام با برچسب رنگی متفاوت از هم متمایز می‌شوند. کپسولِ آتشنشانی آبی یا انواع کپسول آتش نشانی آب و گاز دارای برچسب قرمز و درجه‌ی اطفای حریق کلاس A هستند.

این خاموش‌کننده‌ها برای مبارزه و اطفای آتش‌سوزی‌های مواد جامد قابل احتراق مانند چوب، کاغذ، منسوجات و موارد مشابه مناسب هستند. برخی از مدل‌های کپسولِ اطفا حریق آبی اگر مورد آزمایش دی‌الکتریکال قرار گرفته باشند برای تجهیزات الکتریکی ایمن هستند، در غیر این صورت هنگام استفاده از آنها در نزدیکی تجهیزات الکتریکی باید دقت شود.

موارد استفاده و محدودیت‌های خاموش کننده آبی

وقتی افراد به خاموش کردن آتش فکر می‌کنند، اولین چیزی که به ذهنشان خطور می‌کند، کپسول آتش نشانی آب و گاز است. با این حال در برخی موارد استفاده از خاموش کننده آبی حریق نه تنها موثر نیست، بلکه می‌تواند با آسیب‌های زیادی همراه باشد. در ادامه در مورد آتش‌سوزی‌هایی صحبت می‌کنیم می‌توان از کپسول آتش‌نشانی آب و گاز استفاده کرد و همینطور مواردی که در آنها نباید از خاموش کننده آبی استفاده کرد.

از خاموش کننده آبی باید بر روی مواد آلی مانند چوب، کاغذ یا منسوجات استفاده کرد. این آتش‌سوزی‌ها در دسته‌ی کلاس A قرار می‌گیرند. در برخی موارد می‌توان در کنار کپسول آتش نشانی آبی و گاز، خاموش کننده‌های گاز CO2 برای خطرات الکتریکی و کپسول خاموش کننده شیمیایی تر برای چربی‌ها و روغن‌های پخت و پز نیز قرار داد تا در صورت لزوم از این موارد استفاده شود.

خاموش کننده آبی ممنوع!

هرگز از کپسول آتش نشانی آب و گاز در آتش‌سوزی‌های الکتریکی یا در حریق‌هایی که از مایعات قابل اشتعال هستند، استفاده نکنید. همانطور که حتما می‌دانید، آب جریان برق را هدایت می‌کند و اگر سهوا یا عمدا آب را روی آتش برق بپاشید، در خطر برق‌گرفتگی قرار خواهید گرفت.

در مورد آتش مایعات قابل اشتعال نیز باید گفت که آب نمی‌تواند این نوع حریق‌ها را خاموش کند و تنها کاری که خواهد کرد، پخش کردن بیشتر حریق است. این مساله باعث می‌شود مایع در حال اشتعال سریع‌تر پخش شود و آسیب بیشتری وارد کند. در واقع استفاده از کپسول آتش نشانیِ آب و گاز برای مایعات قابل اشتعال صرفا باعث گسترش و تشدید حریق می‌شود.

علائم هشداری برای استفاده از خاموش‌کننده‌ها

همیشه بهتر است یک خاموش کننده‌ی اضافی در کنار کپسول آتش نشانی آب و گاز وجود داشته باشد. همه‌ی کپسول‌های اطفای حریق از جمله پودر خاموش کننده، کپسول آتش نشانی فوم  و غیره دارای برچسب واضحی در قسمت جلویی هستند که نشان می‌دهد برای چه مواردی مورد استفاده قرار می‌گیرند و نحوه استفاده از آنها چگونه است. بنابراین باید تشخیص دهید که کدام یکی از کپسول‌ها برای استفاده در مواقع اضطراری مناسب است.

بعلاوه بهتر است همه‌ی کپسول‌های خاموش کننده دارای یک علامت خاموش کننده‌ی مربوطه باشند که توصیه‌های صریح و روشنی بدهد و بتوان از آنها به راحتی استفاده کرد. برای اطلاعات بیشتر می‌توانید مطلب مواد خاموش کننده حریق را مطالعه کنید.

انتخاب یک خاموش کننده مناسب

برای اثرگذاری مناسب در شرایط حریق، نیاز به خاموش کننده مناسب هست. در دفاتر کار و اداره‌ها معمولا دو آتش سوزی که باید با آنها مقابله کنید، آتش‌سوزی مواد (مقوا، کاغذ و غیره) و یا برق است. بنابراین، در این مورد باید یک خاموش کننده آبی یا کپسول آتش نشانی آب و گاز برای مواد قابل احتراق و یک خاموش کننده‌ی گاز CO2 برای مقابله با آتش‌سوزی‌های الکتریکی داشته باشید.

بسته به خطرات موجود در یک محیط خاص، وجود خاموش کننده‌های دیگر نیز می‌تواند ضروری باشد. در یک محیط صنعتی، خطرات احتمالی بیشتر و انواع مختلفی از خطرات آتش‌سوزی وجود دارد. برای مثال، در محیطی که در آن لیتیوم یا فلزات دیگر وجود دارد، خاموش کننده فلزات قابل اشتعال مناسب است تا در دسترس باشد چرا که این نوع خاموش کننده به طور خاص برای این نوع حریق طراحی شده است.